Nationaal Congres Soa*Hiv*Seks 2023

Congres

Klaar voor de toekomst! 
De rol van de professional in de seksuele gezondheid van morgen

Intro

We zitten midden in stormachtige ontwikkelingen. Nieuwe inzichten over wat goede zorg en preventie zijn, de komst van intelligente technologie, nieuwe gemeenschappen die zich melden met hun behoeften, aanpassingen in wet- en regelgeving; ze veranderen ons werk in de seksuele gezondheid en soa- en hiv-response drastisch.

Een nieuwe generatie professionals stroomt in met nieuwe verwachtingen en ideeën. De professional van de toekomst zal in een volstrekt andere omgeving en op een andere manier werken dan we gewend zijn.

Weet jij bijvoorbeeld al wat de mogelijke herziening van soa-testbeleid betekent voor jouw praktijk? Of hoe veranderingen in wet- en regelgeving kunnen uitpakken voor de aanpak van seksuele gezondheid in jouw regio? En hoe de fundamenteel andere manier van informatievoorziening door AI en het hybride werken de interactie met je doelgroep en cliënten zal veranderen? Laat staan hoe we zorgen voor goede implementatie van nieuwe biomedische interventies die elkaar in rap tempo opvolgen. En hoe we ons voorbereiden op de zeer reële dreiging van meer ‘nieuwe’ infectieziekten.

Deze ontwikkelingen zullen allemaal grote gevolgen hebben voor de praktijk van de professional. Hoe kijk jij naar zo’n toekomst?  Als zorg of als kans om eindelijk oude werkwijzen achter ons te laten? Wat is belangrijk om effectief te blijven en de passie voor je werk vast te houden? En hoe zorgen we dat niemand achterblijft? 

Op vrijdag 1 december tijdens het Nationaal Congres Soa*Hiv*Seks 2023 gaan we graag met je in gesprek over  de aanpak van soa’s, hiv en seksuele gezondheid van de toekomst. En jouw rol daarin als professional. Zet de datum vast in je agenda!

Programma

  • Opening en welkom
  •  Klaar voor de toekomst!

Sally Hendriks, manager Nationaal, Aidsfonds – Soa Aids Nederland

Ontwikkelingen in het soa- en hiv-veld volgen elkaar rap op. Binnen afzienbare tijd zal de professionele praktijk  er een stuk anders uitzien. Sally werpt een blik vooruit. Want hoe kijken we naar die toekomst? Als zorg of als kans om eindelijk oude werkwijzen achter ons te laten? Wat is belangrijk om effectief te blijven en de passie voor je werk vast te houden? En hoe zorgen we dat niemand achterblijft? Wordt er genoeg en op de juiste plekken geïnvesteerd, doen we de juiste dingen en krijgen we de ruimte om te doen wat nodig is?  

  •  Iedereen heeft seks!

Charifa Zemouri, Ph.D. Wetenschapper, public health adviseur, onderzoeker

Charifa kent de publieke gezondheid vanuit verschillende perspectieven. Zij neemt ons mee in hoe onwetendheid, schaamte, dubbele seksuele moraal en cultuurverschillen onder doelgroepen én tussen zorgverleners en doelgroepen de seksuele gezondheid in de weg zitten en wat er moet gebeuren om dit te verbeteren. Welke weg leggen we af naar gezonde, prettige en zorgeloze seks voor iedereen in Nederland?

  • De toekomst van testen

Colette van Bokhoven – Rombouts, Arts maatschappij en gezondheid/ seksuoloog NVVS, GGD Gelderland Zuid. 

Dat de toekomst van de soa-zorg anders zal zijn dan wat we nu gewend zijn staat vast. Kennis en inzichten veranderen. En daarmee ook de richtlijnen en de overtuiging van wat goede zorg is. Hoe en op welke soa’s we testen zal de komende jaren veranderen. Dat zal een andere invulling van de rol van de professionals vragen. Maar het biedt ook kansen: meer ruimte voor maatwerk en persoonlijk contact voor de mensen die daar het meest baat bij hebben. Colette neemt ons mee in actuele ontwikkelingen en mogelijke nieuwe uitgangspunten voor de toekomst en laat ons zien wat dit betekent voor de professional van morgen.

  • Soa's en seks in 2040

Jeroen van der Most is kunstenaar met AI. Als pionier van de digitale kunst, maakt hij sinds 2010 installaties met de technologie. Hij exposeert en spreekt er wereldwijd over.

Kan artificiële intelligentie ons laten zien hoe seksuele gezondheid er in 2040 uit ziet? Wat kunnen we verwachten van nieuwe technologieën? Jeroen laat ons zien hoe artificiële intelligentie niet alleen als kans of bedreiging moeten zien, maar ook als inspiratie voor ons werk en de aanpak van grote uitdagingen. 

  • Maar hoe dan? Praktische voorbeelden van vernieuwing en vooruitgang

Mark van den Elshout, coördinator Centrum Seksuele Gezondheid Utrecht.
Jorian van Schagen, Bestuurslid PrEPnu
Bas Mourik, Oprichter ZiZ Soa-zorg
Gespreksleider: Natasja van Holten, voorzitter afdelingsbestuur V&VN, Verpleegkundig Consulenten Hiv.

Paneldiscussie met professionals en communityleaders die zich inzetten voor vernieuwing en verandering. Wie loopt er voorop? Wat zijn nieuwe ontwikkelingen waar we allemaal iets van zouden kunnen leren en hoe pakken de initiatiefnemers dat aan? Wat zijn drempels en hoe pak je kansen? We horen en leren van het perspectief van communityleaders en professionals over hun aanpak.

  • Een betere toekomst voor vrouwen met hiv in Nederland

Reina Foppen, Voorzitter Hiv Vereniging  

Gerichte aandacht voor vrouwen met hiv in Nederland is cruciaal als we in de toekomst succesvol een einde willen maken aan de verspreiding van hiv. Reina deelt schokkende cijfers over de gezondheidssituatie van deze groep en wijst op achterstanden, gezondheidsklachten, en de trend van late hiv-presentatie. Daarnaast belicht ze comorbiditeiten, specifieke uitdagingen voor vrouwen van kleur, en de verschillen in medicijnwerking. Foppen benadrukt de maatschappelijke en financiële uitdagingen waarmee deze vrouwen worden geconfronteerd en roept professionals in de zaal op om actief bij te dragen aan het verbeteren van hun positie. 

  • Afsluiting: Dragshow Keta Minaj, My Little Puny en La Lolly

Gevierde dragqueens Keta Minaj, My little Puny - bekend van Dragrace Holland – en La Lolly, de bekende latinaqueen, geven een optreden over kunst, acceptatie en in je kracht staan!

Je schrijft je via de inschrijflink in voor een workshop die jou interessant lijkt. Onder dit programma vind je de lijst met workshops.

Je schrijft je via de inschrijflink in voor een workshop die jou interessant lijkt. Onder dit programma vind je de lijst met workshops.

Workshops in ronde 1

Hanna Bos en Suzan Bergh (Soa Aids Nederland)
Jörgen Moorlag (hiv- en PrEP-activist)Jorrit Kabel (senior beleidsmedewerker RIVM), Colette van Bokhoven (arts M+G en seksuoloog, GGD Gelderland-Zuid), Tamara Platteel (huisarts, epidemioloog, assistent professor Julius Center UMC Utrecht)

Antibioticaresistentie is een gevaar voor de samenleving en het individu. De tijd om te handelen is nu. We staan aan de vooravond van een paradigmashift met mogelijk ingrijpende veranderingen in het soa-testbeleid.

De verandering die hieruit voortvloeit, zal een impact hebben op het werk in het CSG en de huisartsenpraktijk. Wij hebben als professionals de juiste kennis, houding en vaardigheden nodig ons hierop voor te bereiden.

Tijdens deze workshop worden 2 korte presentaties gegeven over antibioticaresistente en de link met het testbeleid in de nabije toekomst. Hierna volgt een paneldiscussie. Er is tussendoor ruimte voor vragen vanuit het publiek.

Hanne Zimmerman (Maastricht University en GGD Amsterdam), Thomas Gültzow (UD en onderzoeker, Open Universiteit), Joël Illidge (gezondheidswetenschapper, GGD Amsterdam) en Joey Woudstra (sociaal verpleegkundige, GGD Amsterdam)

De soa en hiv-preventietoolbox is in korte tijd ontwikkeld van één waarin de keuze beperkt was tot het condoom tot één waarin iemand kan kiezen tussen meerdere effectieve preventie strategieën. Elk van deze strategieën heeft voor- en nadelen en niet alle strategieën zullen aansluiten bij elke wens, behoefte en levensomstandigheid van de cliënt in de spreekkamer. 

E-health, in de vorm van een online keuzehulp, kan bijdragen aan het maken van een meer geïnformeerde keuze. Zo’n keuzehulp kan zowel door de cliënt thuis als in de spreekkamer worden ingezet. Op welke manier kan je hier als professional op aansturen?

Ingvil de Haan (programmamedewerker anticonceptie & abortus, Rutgers) en Linde Walchenbach (Rutgers)

Jongeren zijn steeds vaker negatief over hormonale anticonceptie. Niet zo gek als je ziet wat er op social media over anticonceptie wordt geroepen. Er leven veel zorgen, maar ook misvattingen.

Cyclus tracking wordt als ‘natuurlijke anticonceptie’ gepromoot. Hoe (on)betrouwbaar is cyclus tracking eigenlijk om een zwangerschap te voorkomen? En hoe ga je ermee om als cliënten geen hormonen willen en kiezen voor cyclus tracking? In deze workshop delen we kennis en ervaringen met elkaar.

Mariette Hamers (Soa Aids Nederland), Paul Zantkuijl (Soa Aids Nederland), Sjoerd van Elsen (Soa Aids Nederland) en partners van Seksueel Welzijn Nederland, Rutgers en seksuologen.

Seksuele gezondheid gaat vaak over risico en gevaar. Over het voorkomen van ongewenste uitkomsten zoals soa's, onbedoelde zwangerschap en seksuele problemen. Wij zien een toekomst voor ons met meer aandacht voor eigen regie, autonomie en seksueel plezier als het aankomt op seksuele gezondheid.

Hieraan ligt een basis van gedegen kennis en kunnen praten over seksualiteit. Om te zorgen dat mensen zelfstandig en onafhankelijk keuzes kunnen maken voor hun seksuele gezondheid en specifiek het voorkomen van negatieve gevolgen van soa’s (inclusief hiv), zijn verschillende soorten en vormen van informatie, advies, ondersteuning en zorg nodig.

Een positieve benadering zorgt voor normalisatie van soa’s en ‘preventiegedrag’ en gaat stigma tegen. In deze workshop gaan we hier dieper op in en leer je wat het oplevert als je seksuele gezondheid benadert op een sekspositieve manier.

Cor Blom (SANL), Klazien Visser & Marlous Lasschuyt (Soapoli-online), Hanneke Goense & Rocxanne Theuerzeit (Limburg4Zero), Roos Marees (GGD Haaglanden) & Germain Akkermans (GGD Rotterdam), Filippo Zimbile (SANL | RIVM)


Hoe bieden we een duurzaam en kwalitatief hoogwaardig antwoord op de stijgende vraag naar zorg op het gebied van soa’s en seksuele gezondheid bij huisartsen en CSG? Hoe houd je de zorg betaalbaar én toegankelijk? Deelnemers gaan op basis van een drietal bouwstenen samen een blauwdruk ontwerpen voor het CSGvdT.

In de ochtendsessie staan naast een toelichting op het project CSGvdT (bouwsteen 1), een overzicht van wat we al online in huis hebben (bouwsteen 2), de ervaringen van private online aanbieders van thuis-zelf-afname-tests centraal (bouwsteen 3). We bespreken hoe geïntegreerde patiënttrajecten (digitaal en kliniek) door middel van online triagering een bijdrage kunnen leveren in efficiënter en doelmatiger werken.

Marthe Zeldenrust (AIOS M+G, GGD Utrecht), Jopke Janmaat (MD, MSc. Global health,Organisatie: Planetary Health Impuls Team UMCU Utrecht, Planetary Health Hub NL, de CO2-assistent)

Ook in de seksuele gezondheidszorg is het belangrijk dat we een stoel aan tafel vrij houden voor de planeet. Maar wat betekent dat eigenlijk?

In deze inspirerende en interactieve workshop leer je meer over de impact van seks en seksuele gezondheidszorg op de planeet. We gaan in op de Green Deal Duurzame Zorg 3.0. En je krijgt praktische tips om je CO2-voetafdruk te verkleinen en je ecologische handafdruk te vergroten. 

De workshop is zowel voor zorgprofessionals en beleidsmakers als voor community members interessant.

We bekijken alle uitdagingen die maken dat er op dit moment nog geen breed toepasbare therapie beschikbaar is om hiv te genezen en leren meer over de wetenschappelijke stand van zaken rondom hiv-genezing. Wat doen we op dit moment om de uitdaging te overwinnen?

Gek genoeg is de grootste uitdaging niet de biomedische wetenschap. Als we niet uitkijken is genezing van hiv straks binnen handbereik voor enkelen, maar niet beschikbaar voor iedereen. Om mensen te kunnen genezen van hiv is het wetenschappelijk onderzoek dat binnen SPIRAL wordt uitgevoerd slechts een eerste stap. We bespreken wat er nodig is om te zorgen dat een genezing van hiv voor eenieder die dat wil bereikbaar wordt, en hoe we mensen met hiv voor wie deze therapie straks bedoeld is in vroegtijdig stadium bij het onderzoek kunnen betrekken.

Tomas Derckx (senior programmemedewerker seksualiteit & zorg, projectleider alliantie Gezondheidszorg op Maat, Rutgers), Kelsey Billinghurst (programmamedewerker seksualiteit & zorg, Rutgers) en Ymke Kelders (programmamanager seksualiteit & zorg, Rutgers)

Voor sommige mensen is de drempel hoog om hulp te vragen of om open te zijn over hun sekse, gender of seksuele oriëntatie. Uit onderzoek weten we dat LHBTQI+-personen zich vaak niet gezien voelen in de zorg, te maken krijgen met discriminatie of zorg gaan mijden omdat ze het gevoel hebben dat die niet voor hen bedoeld is. 

Door als zorgprofessional actief te laten zien dat je diversiteit in sekse, gender en seksuele oriëntatie vanzelfsprekend vindt, kun je drempels om hulp te vragen verlagen. Maar hoe creëer je een open sfeer, maak je diversiteit zichtbaar in je praktijk en zorg je ervoor dat mensen bij jou durven komen om de zorg te vragen die ze nodig hebben?

In de workshop gaan we samen aan de slag om de spreekkamer inclusief te maken voor een toekomst waar inclusieve zorg steeds belangrijker wordt. De Alliantie Gezondheidszorg op maat ontwikkelde speciaal hiervoor materialen. Daarmee gaan we in deze praktisch aan de slag!

Workshops in ronde 2

Kai Jonas (hoogleraar, Maastricht University) en Henry de Vries (hoogleraar, GGD Amsterdam/AmsterdamUMC)

DoxyPEP, het gebruik van Doxycycline als preventie tegen bacteriële soa zal toekomstige preventie veranderen. Twee pillen binnen 72 uur na risico contact kunnen het risico op syfilis en chlamydia (en mogelijk gonorroe) significant verlagen. Maar er zijn ook mogelijke bijwerkingen voor de gebruiker en het ontstaan van antimicrobiële resistentie in de populatie.

Eerste data uit Nederland laat zien dat circa 10% van de MSM ervaringen hebben met DoxyPEP, en een groot deel interesse heeft om het te gaan gebruiken. Omdat er nog niet veel ervaring op grotere schaal voor handen is, zijn zorgverleners een stuk terughoudender.

Linksom of rechtsom, zullen zorgprofessionals zich moeten voorbereiden op DoxyPEP en weten hoe we hiermee tijdens een consult om moeten gaan. De workshop bundelt de huidige stand van zaken met ervaring uit de praktijk en brengt zo de zorgprofessionals op de hoogte van deze nieuwe optie van soa-preventie.

Janneke Heijne (teammanager, GGD Amsterdam) Alcira de Vries (PhD kandidaat, RIVM), Udi Davidovich (senior onderzoeker GGD Amsterdam), Koenraad Vermey (policy officer Soa Aids Nederland) en Hanneke de Graaf (programmamanager en senior onderzoeker Rutgers)

Het gaat niet goed met het condoom: condoomgebruik neemt af onder jongeren tijdens onenightstands en ook onder mensen die PrEP gebruiken. Een afname in condoomgebruik kan leiden tot een stijging van het aantal soa-diagnoses. Het kan ook leiden tot variaties in opvattingen en normen met betrekking tot het gebruik van condooms tussen sekspartners.

Onze sessie zal de trends en nieuwste cijfers geven op het gebied van condoomgebruik onder jongeren en MSM. We zullen bevindingen delen over hoe kenmerken van sekspartner(s) van invloed zijn op het gezamenlijk condoomgebruik onder jongeren. Ook presenteren we eerste analyses rondom condoomnormen en -ervaringen van condoomgebruikers met condoom gerelateerde afwijzingen door partners uit de Amsterdam cohortstudies. Daarna gaan we met elkaar in discussie over de toekomst van condoomgebruik.

Maartje Visser (epidemioloog, RIVM - EPI), Laura Kayaert (epidemioloog, RIVM - EPI), Rosa Joosten (arts, RIVM - LCI), Denise Twisk (epidemioloog, GGD Rotterdam-Rijnmond), Anne Huijgen (verpleegkundige, GGD Rotterdam-Rijnmond) en Chantal Weijzen of Marita Werner (arts, GGD Zuid-Limburg)

In deze workshop zullen we terug- en vooruitblikken op de gonorroeverheffing bij heteroseksuele jongeren die we sinds eind 2022 landelijk zien. Vanuit het perspectief van het RIVM (EPI en LCI) en de GGD zetten we op een rijtje welke acties er zijn ondernomen naar aanleiding van de verheffing, en welke kennis en ervaringen dit heeft opgeleverd.

Ook richten we ons op de toekomst: Wat weten we (nog) niet? En wat kunnen we beter of anders doen bij een volgende verheffing? Het uitwisselen van ervaringen en zoeken naar verbinding tussen organisaties staat hier centraal. Aan het einde van de workshop stellen we samen ideeën op voor actiepunten bij toekomstige soa-uitbraken of -verheffingen.

Geertje Postma (Shkorey), Saron Araya (co-projectleider Shkorey Leeuwarden) en Daniel Tuem, coördinator jongerenteam Shkorey Leeuwarden)

We maken kennis met Shkorey Leeuwarden, een creatief project waarbij Eritrese jongeren en professionals samenwerken om kennis en toegang t.a.v. SRGR en zorgverlening voor Eritrese nieuwkomers te verbeteren. Ga in gesprek met deelnemers van het project en leer hoe de ontwikkelde tools in onze werkpraktijk (o.a. onderwijs, geboortezorg en JGZ) kunnen worden toegepast. 

Cor Blom (SANL), Violette Defourt (Rapidemic), Roos Marees (GGD Haaglanden) & Germain Akkermans (GGD Rotterdam), Filippo Zimbile (SANL | RIVM)

Hoe bieden we een duurzaam en kwalitatief hoogwaardig antwoord op de stijgende vraag naar zorg op het gebied van soa’s en seksuele gezondheid bij huisartsen en Centra Seksuele Gezondheid? Hoe houd je de zorg betaalbaar, toegankelijk en betaalbaar? Deelnemers gaan op basis van een drietal bouwstenen samen een blauwdruk ontwerpen voor het CSGvdT.

In de middagsessie staat naast een toelichting op het project CSGvdT (bouwsteen 1) en een overzicht van wat we al online in huis hebben (bouwsteen 2), de vraag welke plaats point-of-care diagnostische testen (POCT) binnen het CSGvdT kan innemen centraal.

Kenneth Yap (arts-seksuoloog i.o. en medisch supervisor PrEP-zorg, Centrum voor Seksuele Gezondheid GGD Amsterdam), dr. Mark Assink (assistant professor pedagogische wetenschappen, UvA) en panelleden.

Homo- en biseksuele mannen kunnen stress gerelateerde klachten ervaren, zoals angst, depressie, of een overmatige gevoeligheid voor sociale afwijzing, omdat binnen hun gemeenschap een enorme druk kan liggen op het hebben van seks en het conformeren aan bepaalde uiterlijke kenmerken. De zogeheten gay community stress.

Deze druk kan ervoor zorgen dat mannen hun eigen grenzen en die van anderen overtreden met nadelige gevolgen voor de seksuele gezondheid. Bewustwording van het bestaan van deze gay community stress en het gesprek hierover openen door professionals kan mannen helpen meer inzicht te krijgen in hun eigen seksueel gedrag en daarmee uiteindelijk gezondere keuzes te maken. Dit kan leiden tot een verbetering van de mentale en seksuele gezondheid.

Aan de hand van een korte documentaire willen we het onderwerp inleiden, vervolgens laten we mannen uit de community aan het woord en luisteren we naar hun ervaringen met deze stress. Dan vertellen wij wat er op wetenschappelijk niveau gepubliceerd is, wat er in de pijplijn zit en welke toekomstige plannen er zijn.

Leo Schenk (coördinator en trainer, Reset), Sarah Stutterheim (onderzoeker, Maastricht University), Loek Elsenburg (trainer reset en hiv-consulent) en Marieke Been (voorzitter Hello Gorgeous en oud-GGZ-medewerker).

Zelfstigma bij mensen met hiv kan leiden tot depressie, angstklachten en seksuele problemen. Veel mensen voelen zich vaak gemankeerd door hiv, terwijl het ook een bron van kracht kan zijn.

In deze interactieve workshop leer je om zelfstigma bij mensen met hiv te herkennen en bespreekbaar te maken. We zien hoe de peer-to-peer interventie Reset helpt in het herijken van leven met hiv, het verminderen van zelfstigma en het vergroten van zelfvertrouwen bij mensen met hiv.

Leroy Vaarnold (maatschappelijk werker specialismen seksualiteit, genderidentiteit en hiv, Expertisecentrum Seksualiteit, Sekswerk en Mensenhandel), David Benjamin (veldwerker mannelijke sekswerkers, Expertisecentrum Seksualiteit, Sekswerk en Mensenhandel)

Iedereen verdient het om toegang te hebben tot (passende) zorg en ondersteuning op het gebied van seksueel welzijn, ongeacht gender, seksualiteit, etniciteit, lichaamstype of status. Aan de hand van kennis en ervaring gaan we dieper in op het belang van inclusiviteit en diversiteit in de seksuele gezondheidszorg.

Deze workshop daagt je uit om je blinde vlekken te (h)erkennen en nieuwe perspectieven te ontwikkelen. Je krijgt handvatten aangeboden om effectief om te gaan met diversiteit en de uiteenlopende behoeften van cliënten. Hiermee streven we samen naar een toekomst waarin seksuele gezondheidszorg werkelijk inclusief en toegankelijk is!

Accreditatie

Accreditatie wordt aangevraagd bij:

  • KABIZ (Doktersassistenten)
  • Accreditatie Bureau Cluster 1 ((Huis)artsen, specialisten ouderengeneeskunde en artsen voor verstandelijk gehandicapten)
  • Accreditatie Bureau Algemene Nascholing (ABAN)
  • NRVS (Stichting het Nederlands Register voor Seksuologie)
  • Accreditatiebureau Kwaliteitsregister V&V en Register Zorgprofessionals
  • Accreditatiebureau Verpleegkundig Specialisten Register

Inschrijven

De zaal is inmiddels vol. Inschrijven kan helaas niet meer.

Een prachtig plenair programma en 16 workshops om uit te kiezen! We hopen je te mogen verwelkomen in De Jaarbeurs op 1 december. 

Soa Aids Nederland helpt publiek en professionals om hiv en andere soa’s te voorkomen, op te sporen en te behandelen. We bieden iedereen betrouwbare informatie op maat. Soa Aids Nederland ontvangt subsidie van het RIVM.